Table Talk (tạm dịch là Trò chuyện trong bữa ăn) là những cuộc trò chuyện thân mật giữa các thành viên trong gia đình trong bữa ăn. Theo nghiên cứu, trò chuyện cùng nhau mang lại lợi ích to lớn cho trẻ, nhất là kỹ năng giao tiếp và kỹ năng kiểm soát cảm xúc của trẻ.
Vậy Table Talk diễn ra như thế nào? Những chủ đề gì sẽ xuất hiện trong Table Talk? Những lợi ích từ trò chuyện trong bữa ăn là gì? Hãy cùng Everest Education tìm hiểu qua bài viết này.
Theo Anne Fishel, đồng sáng lập Dự án Bữa tối Gia đình - The Family Dinner Project, giáo sư tại Trường Y Harvard và là tác giả của tựa sách "Home for Dinner,” các cuộc trò chuyện trong bữa ăn giống như "thuốc bổ não," nuôi dưỡng trí thông minh và sức khỏe thể chất của trẻ. Các nghiên cứu từ Trường Cao học Harvard cũng có nhiều phát hiện thú vị xoay quanh Table Talk: những đứa trẻ trò chuyện với các thành viên trong gia đình trong giờ ăn tối có khả năng học những từ ngữ khó vượt trội hơn những đứa trẻ chỉ nghe kể chuyện. Điều này đã chứng minh những cuộc trò chuyện trong các bữa ăn giúp phát triển và nâng cao khả năng đọc viết của trẻ. Một nghiên cứu khác của Đại học Michigan cho rằng trẻ em trong độ tuổi đi học dùng bữa với gia đình thường xuyên sẽ đạt được kết quả học tập cao hơn so với những đứa trẻ chỉ học ở trường hoặc làm bài tập về nhà. Khi những cuộc trò chuyện này trở thành thói quen, nó tạo dựng nền tảng cảm xúc về sự an tâm của đứa trẻ đó. Ngoài ra, thường xuyên ăn tối cùng nhau giúp cha mẹ theo dõi chế độ dinh dưỡng của con mình và khuyến khích các con ăn uống lành mạnh hơn.Theo nhiều nghiên cứu, chế độ ăn uống phù hợp cho trẻ dưới 5 tuổi có thể có tác động đến dinh dưỡng và cân nặng, cũng như sức khỏe của trẻ.
Kỹ năng ngôn ngữTrong thời gian trò chuyện trong bữa ăn, con sẽ được học cách trò chuyện với các thành viên khác trong gia đình. Con sẽ có cơ hội sử dụng các từ ngữ, cụm từ và cấu trúc ngữ pháp khác nhau. Lúc này, phụ huynh có thể giúp con sửa lỗi và hướng dẫn con sử dụng từ ngữ đúng cách. Bối cảnh trò chuyện của table talk sẽ làm phong phú thêm vốn từ vựng của con trẻ và giúp con làm quen với từ vựng được sử dụng trong các tình huống hàng ngày, chứ không chỉ là từ vựng được học trong lớp. Hơn nữa, bầu không khí gia đình cũng giúp con có thời gian để lựa chọn từ ngữ thích hợp để trò chuyện. Con cũng sẽ được học cách lắng nghe và suy nghĩ sâu mỗi khi đặt câu hỏi và nghe các thành viên khác giải thích.
Kỹ năng hội thoại không chỉ được hình thành thông qua lời nói mà còn có cả các giao tiếp không lời. Đây là lý do tại sao phụ huynh cần cho trẻ học cách ứng xử trên bàn ăn. Ngoài những cử chỉ cơ bản thể hiện sự lịch sự và tôn trọng (ví dụ không nói chuyện khi nhai thức ăn, giữ bàn ăn sạch sẽ, giao tiếp bằng mắt, v.v) Giao tiếp bằng mắt còn thể hiện sự chú ý với cuộc trò chuyện và giúp con học cách bày tỏ quan điểm của mình khi trò chuyện.
Một trong những lợi ích lớn nhất của trò chuyện trong bữa ăn là phụ huynh có cơ hội lắng nghe câu chuyện của con về những điều mà con đôi khi không thoải mái khi chia sẻ với giáo viên hoặc bạn bè. Các kỹ năng xã hội-cảm xúc thường bao gồm nhận thức cá nhân, nhận thức xã hội và kiểm soát cảm xúc cá nhân có thể được cải thiện thông qua table talk. Ví dụ, các chủ đề như bắt nạt, áp lực đồng trang lứa (peer pressure), cạnh tranh ở trường học và khó khăn khi kết bạn có thể được giải quyết nếu phụ huynh biết cách đối thoại với con một cách hiệu quả. Bên cạnh đó, được nghe lời khuyên của phụ huynh sẽ giúp con bình tĩnh và yên tâm hơn về mặt tinh thần, đặc biệt nếu con đang tức giận hay buồn phiền “ngầm”. Ngoài ra,con còn rèn luyện lòng tự trọng và sự đồng cảm mạnh mẽ hơn thông qua các cuộc trò chuyện có ý nghĩa với phụ huynh.
Chúng ta thường dễ rơi vào trạng thái im lặng hoặc bắt đầu trả lời con trẻ “hời hợt” khi chúng ta mệt mỏi với cái bụng...rỗng sau cả ngày bận rộn. Cuộc hội thoại nhanh chóng trở thành: "Hôm nay con có vui không?" "Dạ có!" "Con có hoạt động gì vui vậy?" "Cũng không có gì đặc biệt cả." Vậy, làm thế nào để cuộc trò chuyện trên bàn ăn trở nên hấp dẫn hơn và mang lại lợi ích thật sự cho sự phát triển của con?
Bắt đầu từ “gốc rễ” gia đìnhChuyện trò với con bạn về những câu chuyện của gia đình luôn là cách giúp con không chỉ gắn kết với lịch sử, các giá trị truyền thống của gia đình mà còn cho con góc nhìn khác trong cuộc sống. Ví dụ, phụ huynh có thể bắt đầu với những câu hỏi như “Con có biết quê hương của ông bà ở đâu không?”, “Con có biết công việc của ông bà trước khi nghỉ hưu là gì không?”, “Đố con biết ngày xưa khi chưa có Internet thì trẻ con thường chơi trò chơi gì?”
Các chủ đề về ăn uống sẽ không bao giờ cũ và đây có thể là một ý tưởng bắt đầu cuộc trò chuyện tuyệt vời cho những đứa trẻ nhỏ. Ngoài những câu hỏi thường xuyên như “món ăn hôm nay thế nào?”, “Bữa tối ngày mai con thích ăn gì?”, phụ huynh có thể nhân cơ hội này để cung cấp thêm kiến thức về thực phẩm và dinh dưỡng. Ví dụ: hãy hỏi con “Con có biết món ăn này được làm từ gì không?” Tiếp theo, phụ huynh có thể giải thích các thành phần và lý do tại sao lại kết hợp chúng lại với nhau, chúng tốt cho sức khỏe như thế nào. Một hoạt động vui sau bữa ăn đó là, khuyến khích con viết và thiết kế thực đơn trong tuần hoặc gợi ý con giúp chuẩn bị bữa ăn.
Kể chuyện thường là hoạt động diễn ra vào giờ trước khi đi ngủ, giờ ăn nhẹ hoặc giờ đọc sách của gia đình. Với table talk, kể chuyện có thể không mấy phù hợp vì mất nhiều thời gian, và có thể gây gián đoạn bữa ăn và quá trình tiêu hóa. Tuy nhiên, phụ huynh vẫn có thể gợi ý và khuyến khích con kể cho cả nhà bạn nghe những câu chuyện của con. Ví dụ, hãy hỏi con “Cuốn truyện tranh con mới mua vào tuần trước kể về chuyện gì thế?”, “Con và bạn thân dạo này có nói chuyện với nhau không?” “Hôm nay ở trường có gì vui không? ”,“ Nếu con viết một cuốn sách, thì con sẽ viết về điều gì?”. Mẹo nhỏ dành cho phụ huynh là, hãy đặt nhiều câu hỏi mở, “bằng cách nào”, “tại sao”, “điều gì” để cuộc trò chuyện được tiếp tục.
Trẻ sẽ luôn hào hứng khi được nói về những gì trẻ yêu thích, như thể thao, âm nhạc, nghệ thuật hoặc trò chơi. Vì vậy, trong danh sách các chủ đề dành cho Table Talk, phụ huynh đừng nên bỏ lỡ chủ đề về sở thích của con. Và thay vì chỉ hỏi sở thích của con là gì, phụ huynh có thể tìm hiểu sâu khi trò chuyện và nói với con những kiến thức phù hợp. Ví dụ, nếu con thích chơi bóng đá, phụ huynh có thể chia sẻ với con lịch sử hình thành của bộ môn thể thao vua này, hoặc nếu con đam mê âm nhạc, hãy giới thiệu cho con nhiều thể loại khác nhau hoặc hỏi xem con có muốn học một loại nhạc cụ nào đó hay không.
Tạo cơ hội để con có thể thảo luận cởi mở về các sự kiện xung quanh và những mẩu tin tức quan trọng sẽ phát triển nhận thức xã hội của con. Đừng tiếp cận các chủ đề này một cách khô khan và khó hiểu, hãy chọn lọc tin tức có liên quan đến sở thích và độ tuổi của con. Mẩu tin truyền cảm hứng sẽ là một lựa chọn hoàn hảo, ví dụ chú chó dũng cảm cứu người, gương người tốt giúp đỡ người già yếu hoặc cách mọi người tổ chức một số sự kiện quốc tế lớn như Ngày Trái đất, Ngày Quốc tế Thiếu nhi, Giáng Sinh và các sự kiện lịch sử khác. Đừng quá e ngại bàn luận về những tin tức tiêu cực, mà hãy giúp con tiếp nhận tin tức một cách dễ chịu hơn. Ví dụ, đang xảy ra lũ lụt ở một địa phương nào đó, hãy nói cho con hiểu những ảnh hưởng của thảm họa thiên nhiên và nuôi dưỡng lòng trắc ẩn của con với những người đang gặp khó khăn.
Các cuộc tranh luận không chỉ giúp con rèn luyện tư duy phản biện và kỹ năng thuyết phục mà còn nâng cao sự tự tin và kỹ năng nói trước đám đông. Một cuộc tranh luận vui vẻ và thú vị vào bữa ăn tối là một cách hay để khuyến khích con nói ra suy nghĩ của mình, đồng thời kích thích óc tò mò kiến thức mới. Một số chủ đề thân thiện với trẻ mà phụ huynh có thể chọn khi Table Talk là: “Ưu và nhược điểm của việc nuôi thú cưng là gì?”, “Vườn thú có tốt cho động vật không và tại sao?”, “Giáo viên có thể bị thay thế bằng máy tính không?”, “Có nên cấm hút thuốc không?”
---
Table Talk - trò chuyện trong bữa ăn là hoạt động có nhiều lợi ích bất ngờ mà phụ huynh có thể tận dụng để giúp con phát triển kỹ năng ngôn ngữ. Gia đình có thể tham khảo những chủ đề Table Talk trong bài viết này để có thêm một hoạt động cho cả gia đình.
Nhằm mang đến cho các gia đình nhiều nội dung, tài liệu và ý tưởng hữu ích trong việc đồng hành cùng con trên hành trình học tập, E2 và Twinkl phối hợp thực hiện các bài viết thuộc E2xTwinkl series. Các bài viết thuộc nhiều chủ để như học STEAM, tiếng Anh tại nhà thế nào cho hiệu quả, tin chắc các gia đình sẽ có thêm nhiều gợi ý tuyệt vời để giúp con học tập tốt từng ngày.
Twinkl Educational Publishing là nhà xuất bản tài liệu giáo dục đến từ Vương Quốc Anh, được tín nhiệm bởi 11 triệu thầy cô, phụ huynh và 12,000 trường học tại 200 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn thế giới. Twinkl tự hào với thư viện hơn 750,000 tài liệu, được phát triển bởi đội ngũ giáo viên quốc tế uy tín, bổ ích cho trẻ ở nhiều lứa tuổi từ 0-18.
