Ngày nay, hầu hết cha mẹ muốn tìm cho con một môi trường phù hợp để phát triển cả về kiến thức lẫn kỹ năng. Vì chúng ta đều biết rằng nếu học sinh chỉ có kiến thức thôi là không đủ, việc trở thành một công dân toàn cầu không chỉ là một người giỏi về chuyên môn mà còn phải là người có thái độ và các kỹ năng sống phù hợp. Chính vì thế, khi các con bước vào giai đoạn bắt đầu đến trường, việc trang bị những kỹ năng sống hữu ích là điều rất cần thiết.
Việc giúp con phát triển kỹ năng sống cũng quan trọng như hỗ trợ bài đọc và giúp đỡ bài tập về nhà của con, vì đây chính là nền tảng song song với kiến thức cho con phát triển toàn diện trong tương lai. Hiểu được điều này, những bài học về kỹ năng sống được các trường quốc tế lồng ghép trong từng chương trình giảng dạy giúp trang bị “hành trang” cho học sinh dễ dàng thích ứng với môi trường xung quanh tốt hơn.
Đặc biệt, giai đoạn từ 6 đến 18 tuổi chính là thời kỳ học sinh tiếp nhận những kiến thức bổ ích cũng như phát triển các kỹ năng sống cần thiết để bước vào giai đoạn trưởng thành. Trong thời gian này, não bộ của của con sẽ phát triển nhanh chóng và học hỏi mọi thứ với tốc độ cấp số nhân. Hơn nữa, các con cũng phát triển các kỹ năng xã hội và cảm xúc, và bắt đầu hình thành bản sắc của riêng mình. Do đó, nhà trường và gia đình cần đặc biệt tạo cơ hội cho các em phát triển trong giai đoạn này.
Cùng đọc tiếp bài viết dưới đây để hiểu thêm về tầm quan trọng của các kỹ năng này đối với trẻ và cách trường quốc tế giúp học sinh rèn luyện các kỹ năng sống cần thiết cho trẻ trong từng giai đoạn tuổi.
1. Các kỹ năng sống cho lứa tuổi Tiểu học tại các trường quốc tế
Đối với học sinh tiểu học việc hình thành các kỹ năng sống cơ bản trong học tập và sinh hoạt là vô cùng quan trọng. Trang bị kỹ năng sống cho trẻ tiểu học nhằm mục đích giúp các em có những bước đầu tiên biết cách rèn luyện tinh thần tự lập, tinh thần đội nhóm và năng lực cá nhân. Vì vậy, điều này không những ảnh hưởng đến quá trình hình thành và phát triển bản thân, mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển nhân cách của trẻ về sau này. Một số kỹ năng sống phù hợp cho trẻ trường quốc tế ở Việt Nam cấp tiểu học sẽ bao gồm:
Kỹ năng tự lập
Đây là một trong những kỹ năng quan trọng nhất mà trẻ cần được trang bị từ nhỏ để phát triển toàn diện. Vì khi có kỹ năng tự lập, con sẽ có khả năng và thói quen tự mài mò và nghiên cứu để trau dồi các kỹ năng quan trọng khác. Việc tự thực hiện những việc nhỏ trong cuộc sống khiến trẻ tự tin hơn, mạnh dạn với việc đương đầu với những khó khăn thử thách trong cuộc sống tương lai.
Tại trường quốc tế, con được rèn luyện kỹ năng tự lập thông qua các bài học, chương trình giảng dạy một cách linh hoạt, phù hợp với lứa tuổi và khả năng của trẻ. Ví dụ, nhà trường có thể lồng ghép các bài học về kỹ năng tự lập vào các môn học như: đạo đức, kỹ năng sống, hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm thực tế v.v. hoặc dạy trẻ cách ứng phó với những tình huống khó khăn như: bị lạc, bị bắt nạt, v.v. Từ đó, học sinh sẽ có thói quen tự lập và tự giác hoàn thành công việc của mình.
Kỹ năng giao tiếp
Dạy kỹ năng sống cho trẻ tiểu học không nên bỏ qua kỹ năng giao tiếp (đặc biệt là giao tiếp bằng ngoại ngữ), bởi vì trẻ nhỏ cần được phát triển các kỹ năng giao tiếp bằng lời nói, giao tiếp bằng hình thể hay giao tiếp tùy tình huống. Điều này có tác dụng rất lớn đến việc giúp trẻ hòa nhập với mọi người. Vì vậy, nhà trường và cha mẹ cần phải trang bị cho trẻ kỹ năng giao tiếp (bằng tiếng Anh) càng sớm càng tốt. Đặc biệt là khi rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh lớp 1 hay lớp 2 vì đây là thời điểm trẻ hiếu động và ham học hỏi nhất.
Trường quốc tế sẽ là môi trường để con phát triển kỹ năng này một cách mạnh mẽ nhất vì đây là môi trường học tập đa văn hóa, nơi trẻ được tiếp xúc với nhiều bạn bè từ các nền văn hóa khác nhau. Trường sẽ áp dụng các phương pháp rèn luyện cho học sinh khả năng diễn đạt ngôn ngữ (đặc biệt là tiếng Anh) và ứng xử khéo léo và thông minh thông qua các hoạt động rèn luyện trong lớp học như thuyết trình, đàm thoại, làm việc nhóm, v.v. Ngoài ra, trường quốc tế cũng tạo điều kiện cho các hoạt động giao tiếp cho học sinh được rèn luyện trước đám đông thông qua các cuộc thi hùng biện (tiếng Anh), tham gia các câu lạc bộ, đội thể thao v.v. Đây sẽ là một môi trường thuận lợi để con được phát triển kỹ năng giao tiếp và làm việc nhóm một cách tối đa.
Kỹ năng bơi lội
Học các kỹ năng về bơi ngay từ lúc còn nhỏ chính là cách phòng vệ bản thân trước những sự cố liên quan đến sông nước. Các trường quốc tế thường tích hợp các bài học bơi lội vào chương trình giảng dạy, thường là trong các môn học như Giáo dục thể chất hoặc Kỹ năng sống. Điều này giúp trẻ tiếp cận với các bài học bơi lội một cách thường xuyên và bài bản bao gồm:
- Đội ngũ giáo viên bơi lội có trình độ chuyên môn và kinh nghiệm
- Cơ sở vật chất đạt chuẩn, bao gồm hồ bơi, trang thiết bị, dụng cụ bơi lội
- Các biện pháp an toàn như phao cứu sinh, áo phao, v.v
Ngoài ra, trường quốc tế có thể khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động bơi lội như các buổi học bơi định kỳ, các hoạt động bơi lội ngoại khóa,... để trẻ có cơ hội thực hành kỹ năng bơi lội thường xuyên và nâng cao kỹ năng của bản thân.
Khi học tập trở thành niềm vui vô hạn
được nuôi lớn cùng thầy cô và bạn bè chung chí hướng
2. Các kỹ năng sống cho lứa tuổi THCS tại các trường quốc tế
Giai đoạn cấp THCS (trường trung học cơ sở quốc tế) chính là giai đoạn tâm sinh lý của học sinh đang có sự thay đổi rõ rệt, đồng thời cũng là giai đoạn phát triển mạnh mẽ nhất về thể chất, tinh thần và trí tuệ. Đây là thời điểm quan trọng để trẻ rèn luyện các kỹ năng sống cần thiết để trở thành những người trưởng thành độc lập và thành công.
Kỹ năng quản lý cảm xúc
Đây là giai đoạn cảm xúc của con trẻ có nhiều chuyển biến rõ rệt nhất mà cha mẹ cần quan tâm. Việc phát triển trí tuệ cảm xúc tốt sẽ là tiền đề để con xây dựng các mối quan hệ xã hội và phát huy tốt khả năng học tập. Ngoài ra, việc trang bị kỹ năng quản lý cảm xúc còn giúp con xử lý tốt những cảm xúc của mình sao cho phù hợp với hoàn cảnh hiện tại. Chẳng hạn như: khi con nóng giận cần làm gì để kiềm chế cảm xúc của bản thân, nên thể hiện những cảm xúc vui, buồn như thế nào cho đúng mực, v.v.
Trường quốc tế sẽ là môi trường học tập lành mạnh, tôn trọng và chấp nhận sự khác biệt của học sinh. Môi trường học tập lành mạnh sẽ giúp học sinh cảm thấy thoải mái và tự tin chia sẻ cảm xúc của mình. Ngoài ra trường cũng tích hợp các bài học về quản lý cảm xúc vào chương trình giảng dạy và cung cấp các dịch vụ hỗ trợ tâm lý cho học sinh như tư vấn tâm lý, trị liệu tâm lý, v.v.
Kỹ năng về công nghệ
Thế giới đang bước vào thời đại công nghệ 4.0 vì thế các bậc phụ huynh cũng cần chuẩn bị tốt cho con kỹ năng này để mở ra nhiều cơ hội cho các con trong tương lai. Hiện nay trẻ được tiếp cận công nghệ thông tin khá sớm, từ trong trường học đến gia đình và các khu vực công cộng. Tuy nhiên, để con tiếp cận như thế nào cho hiệu quả, hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực đến trẻ thì gia đình và nhà trường cần hướng dẫn cụ thể hơn.
Tại trường quốc tế, con sẽ có cơ hội tìm hiểu và thực hành các kiến thức và kỹ năng cơ bản về công nghệ như các phần mềm ứng dụng, khóa học lập trình, thiết kế đồ họa,... hoặc tham gia các cuộc thi công nghệ để phát triển kỹ năng này cùng bạn bè đồng trang lứa. Kỹ năng tốt về công nghệ thông tin sẽ chắp cánh cho tương lai của trẻ rộng mở hơn, có thể tiếp cận và hòa nhập với những nền văn minh trên thế giới dễ dàng hơn.
Kỹ năng giải quyết vấn đề
Giải quyết vấn đề cũng là một kỹ năng rất cần được chú trọng đối với học sinh THCS quốc tế. Bởi, kỹ năng này sẽ giúp các con học cách phân tích, đưa ra các phương án giải quyết, lựa chọn, lên kế hoạch, thực hiện và tiến hành kiểm tra, đo lường kết quả đã đạt được.
Những hoạt động giúp trẻ nâng cao kỹ năng giải quyết vấn đề tại trường quốc tế phải kể đến:
- Tổ chức các hoạt động nhóm: Trong một nhóm sẽ bao gồm nhiều thành viên với nhiều tính cách khác nhau. Do đó, để có thể hòa hợp và học tập nhóm thật tốt, trẻ phải biết thích nghi và chủ động giải quyết những vấn đề không may phát sinh.
- Phương pháp học tập theo kiểu truy vấn: Thay vì được hướng dẫn, học sinh sẽ được kích thích sự tò mò, khuyến khích trải nghiệm và được trao quyền để khám phá các chủ đề khác nhau bằng cách tự đặt câu hỏi và tìm kiếm những giải pháp tối ưu cho vấn đề gặp phải. Dựa vào đó, trẻ sẽ được phát huy thế mạnh và cải thiện kỹ năng giải quyết vấn đề theo từng ngày.
3. Các kỹ năng sống cho giai đoạn THPT tại các trường quốc tế
Khi con bước vào giai đoạn chuẩn bị để “cất cánh bay xa”, có một số kỹ năng mà nhà trường và phụ huynh cần chú trọng giúp con phát triển, trong đó có kỹ năng lãnh đạo, định hướng nghề nghiệp và kỹ năng sinh tồn. Đây sẽ là những kỹ năng cần thiết để con sẵn sàng cho giai đoạn kế tiếp: bước vào môi trường đại học (dù là ở trường trong nước hoặc nước ngoài).
Kỹ năng lãnh đạo
Kỹ năng lãnh đạo là khả năng điều hành, quản lý và hướng dẫn một nhóm người hoặc tổ chức để đạt được các mục tiêu cụ thể. Kỹ năng này giúp con phát triển đồng thời khả năng giải quyết vấn đề, quản lý thời gian, đưa ra quyết định, tạo động lực và truyền cảm hứng cho đội ngũ.
Tại trường quốc tế, các câu lạc bộ và đội nhóm là môi trường lý tưởng để học sinh phát triển kỹ năng lãnh đạo. Bằng cách này, học sinh có cơ hội tham gia vào các vị trí lãnh đạo như nhóm trưởng, trưởng ban, v.v. để tổ chức các hoạt động hoặc dự án cụ thể. Học sinh cũng có cơ hội tham gia chương trình trao đổi và du học từ sớm, từ đó tự mình thích nghi và giải quyết các vấn đề, từ đó phát triển khả năng lãnh đạo.
Kỹ năng định hướng nghề nghiệp
Định hướng nghề nghiệp giúp học sinh chuẩn bị tốt cho giai đoạn chuyển tiếp từ học sinh sang sinh viên và lao động, tránh được những bỡ ngỡ và khó khăn khi bước vào môi trường mới. Trường quốc tế có thể giúp học sinh hiểu rõ về sở thích, năng lực và mục tiêu của bản thân thông qua việc lồng ghép các nội dung định hướng nghề nghiệp vào chương trình giảng dạy, hội thảo, các cuộc thi bao gồm:
- Các môn học về khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM)
- Các môn học về kinh doanh, quản lý và tài chính
- Các môn học về nghệ thuật, văn hóa và xã hội
Kỹ năng sinh tồn
Kỹ năng sinh tồn giúp học sinh ứng phó với các tình huống khẩn cấp như thiên tai, tai nạn,... Những kỹ năng này sẽ giúp các con biết cách bảo vệ bản thân và những người xung quanh trong các tình huống nguy hiểm. Tại trường quốc tế, con sẽ được tạo điều kiện để tiếp xúc với các kiến thức và kỹ năng này từ sớm, ví dụ như kỹ năng tìm kiếm thức ăn, nước uống, phòng vệ, tìm đường, phòng vệ, sơ cứu, v.v.
Tạm kết
Ở từng giai đoạn tuổi, các con sẽ có những giai đoạn phát triển tâm sinh lý khác nhau và đòi hỏi sự nhẫn nại và không ngại thử thách, do đó nhà trường và cha mẹ cần phối hợp trong quá trình phát triển những kỹ năng để các con tự tin giao tiếp, hoà đồng và biết cách ứng phó với những tình huống trong cuộc sống hàng ngày.
Tại Everest Education, chúng tôi đồng hành cùng gia đình trong việc trang bị các kỹ năng quan trọng như kỹ năng giao tiếp bằng tiếng Anh, tự lập, giải quyết vấn đề và làm việc nhóm thông qua các phương pháp giảng dạy tiên tiến và hiệu quả thông qua môn Toán Singapore và Ngữ văn Anh.
>>> Tìm hiểu Các chương trình học tại Everest Education
Ngoài ra, Everest Education có chương trình chuẩn bị đại học - Chương trình chuẩn bị Đại học. Trong chương trình này, chúng tôi mang đến lộ trình cá nhân hóa cho từng giai đoạn học tập của học sinh, dù cho các em đang là học sinh đầu cấp 3, chuẩn bị nộp đơn du học hay học sinh ‘gap year’. Chiến lược của chúng tôi là giúp các em trang bị một nền tảng kiến thức vững chắc và tất cả các nguồn lực cần thiết để nâng cao lợi thế cạnh tranh vào các trường đại học mơ ước.
>>> Tìm hiểu Chương trình chuẩn bị Đại học.
