Không phải đứa trẻ nào cũng yêu thích môn toán, vì với các em, toán học thật khó hiểu và trừu tượng! Mỗi lần năm học mới đến, trẻ thường tỏ ra ngán ngẩm khi phải học toán. Dần dần, toán trở thành môn học khô khan và đáng ghét. Tuy nhiên, ở Everest Education, chúng tôi tin rằng, không có môn học nào là nhàm chán, chỉ có phương pháp giảng dạy chưa thật sự phù hợp. Tình yêu toán học hoàn toàn có thể được nuôi dưỡng thông qua cách tiếp cận phù hợp, bao gồm phương pháp học tập, hoạt động tương tác và trải nghiệm thực tế.
Sau nhiều năm nghiên cứu và thử nghiệm trên nhiều phương pháp giảng dạy nổi tiếng, chúng tôi đã tìm ra và gắn bó với một mô hình giảng dạy mà chúng tôi cho là tối ưu nhất, đó là phương pháp Toán Singapore.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giải thích lý do tại sao giáo trình Toán Singapore lại nhận được nhiều sự quan tâm, yêu thích từ học sinh và phụ huynh; ứng dụng của Toán Singapore vào việc xây dựng nền tảng toán học vững chắc cho học sinh và sự nổi bật của giáo trình Toán Singapore so với giáo trình môn toán truyền thống.
Vì sao chúng tôi lựa chọn giảng dạy Toán Singapore?
Toán Singapore lần đầu gây chú ý vào năm 1995, khi học sinh Singapore khiến cả thế giới thán phục trước vị trí dẫn đầu trong các kì thi toán quốc tế. Không chỉ có biểu hiện xuất sắc trong Chương trình nghiên cứu xu hướng toán học và khoa học quốc tế(Trends in International Mathematics and Science Study – TIMSS), học sinh Singapore liên tục có thành tích vượt trội so với học sinh các nước theo nghiên cứu của Chương trình đánh giá học sinh quốc tế (Programme for International Student Assessment – Pisa) – còn được mệnh danh là “World Cup của giáo dục”.
Đảo quốc sư tử đã trở thành nơi “thực nghiệm giảng dạy môn toán” bằng cách kết hợp các nghiên cứu quốc tế vào phương pháp giảng dạy cực kỳ bài bản và hiệu quả. Họ sáng tạo ra cách tiếp cận môn học dễ hiểu, thực tế và mang tính ứng dụng cao thông qua phương pháp “concrete, pictorial, abstract” (hayCPA– tạm dịch: thực tiễn, hình ảnh, khái quát). Đây cũng là phương pháp mà Everest Education hiện đang đưa vào giảng dạy trong lớp học. Theo đó, học sinh không chỉ đơn thuần áp dụng công thức để giải toán một cách máy móc, các em còn nắm vững bản chất bài học và biết cách tư duy các bước tính toán một cách hợp lý.
Đối với mỗi khái niệm hoặc một bài toán, chúng tôi giảng dạy nhiều cách tiếp cận và giải quyết khác nhau. Điều này giúp học sinh hiểu sâu và giải quyết vấn đề hiệu quả nhất. Khi đọc các giả thiết từ đề bài tập, các em không chỉ viết lại vào vở mà còn vận dụng tư duy toán học tại chỗ, suy nghĩ xem đây là cách phù hợp nhất để giải bài.
Trong những năm gần đây, ngày càng có nhiều quốc gia như Ấn Độ, Pháp hay Chi-lê bắt đầu sử dụng giáo trình Toán Singapore và đưa chương trình toán nổi tiếng này vào giảng dạy. Họ sử dụng các phương tiện trực quan như đồ vật, tranh ảnh và sơ đồ để dạy các bài học.
Nếu phụ huynh đã nắm sơ được về phương pháp Toán Singapore, hãy đọc tiếp để hiểu thêm về chương trình học toán đẳng cấp thế giới này và quyết định xem, đây có phải là phương pháp cả gia đình đang tìm kiếm hay không.
Thế nào là “Concrete (Thực tiễn) – Pictorial (Hình ảnh) – Abstract (Khái quát)”?
Trong giáo trình toán tiểu học Singapore, họ trình bày từng khái niệm toán học theo ba giai đoạn.
- Giai đoạn 1 (Concrete): Thực hành trên đồ vật
- Giai đoạn 2 (Pictorial): Hình ảnh
- Giai đoạn 3 (Abstract): Khái quát công thức
Toán Singapore gọi đây là cách tiếp cận CPA – Thực tiễn > Hình ảnh > Khái quát. Đây là một trong những phương pháp mà chúng tôi rất tâm đắc khi áp dụng chương trình Toán Singapore: chú trọng vào học để hiểu – dạy toán một cách trực quan, linh hoạt, và , tạo cho học sinh không gian tự do khám phá bài học theo cách riêng của mình. CPA đã trở nên phổ biến ở Singapore đến mức Bộ Giáo dục chỉ phê duyệt tài liệu, giáo trình giảng dạy có sử dụng phương pháp CPA. Dưới đây là một ví dụ cụ thể về việc dạy học sinh tính diện tích hình chữ nhật theo kiểu CPA:
- Đầu tiên, học sinh tạo các hình chữ nhật thực tế từ các thẻ học cụ hoặc từ những mẩu giấy ghi nhớ vuông.
- Sau đó, học sinh vẽ lại hình chữ nhật và quan sát hình chữ nhật trong giáo trình.
- Cuối cùng, học sinh được học công thức khái quát tính diện tích hình chữ nhật = chiều dài x chiều rộng và giải bài toán liên quan mà không cần đến học cụ hay hình ảnh nữa.
Toán Singapore cũng chú trọng dạy toán theo một trình tự logic. Các khái niệm toán học trong giáo trình được xây dựng theo trình tự phát triển giúp học sinh nắm bắt và hiểu rõ từng khái niệm. Học sinh không chỉ học cách giải toán mà còn hiểu được vì sao dùng cách giải này.
Toán Singapore là một chương trình giáo dục toán học hướng học sinh đến việc nắm vững và giải quyết vấn đề thành thạo, mỗi bài học được thiết kế cho một chủ đề cụ thể. Ngoài ra, còn có các bài toán ôn tập được đưa vào cuối mỗi bài học.
Đề cao Tính nhẩm và Toán đố
Toán Singapore mang đến cơ hội cho học sinh thực hành phép tính nhiều hơn thay vì chỉ học bằng giấy bút. Chương trình học này còn tập trung phát triển các kỹ năng tính nhẩm và giải toán đố ở trẻ.
Tính nhẩm không chỉ đơn thuần là thực hiện phép tính trong đầu.Tính nhẩm giúp trẻ xây dựng tư duy toán học và áp dụng thành thạo các quy tắc số học, vì thế, đây là một phần không thể thiếu trong chương trình. Nếu phụ huynh đã từng gặp khó khăn khi giải thích hay dạy con tính nhẩm, chúng tôi tin chắc khi đọc giáo trình toán Singapore, phụ huynh sẽ cảm thấy thú vị và bất ngờ về độ dễ hiểu của giáo trình này. Các phương pháp rèn luyện tính nhẩm trong chương trình toán Singapore được chú trọng, với rất nhiều hình ảnh trực quan giúp học sinh dễ dàng phát triển kỹ năng này. Khi học sinh tiến bộ dần qua các giai đoạn hình ảnh và khái quát, các em hầu như có thể tính nhẩm phép cộng ngay lập tức! Năng lực tính nhẩm được hình thành thông qua việc nắm vững cốt lõi của các vấn đề toán học.
Giáo trình Toán Singapore cũng sử dụng học cụ và hình ảnh để giải quyết một dạng bài tập khó thường gặp ở toán tiểu học: toán đố. Chương trình toán Singapore giảng dạy nhiều dạng bài tập toán đố hơn hầu hết các chương trình toán tiểu học khác. Thông qua đó, trẻ em được học cách áp dụng các kỹ năng toán học vào nhiều tình huống khác nhau. Khi học sinh bước vào lớp ba và lớp bốn, các em sẽ được học cách vẽ sơ đồ khối để giải toán đố. Những mô hình này sẽ trở nên cực kỳ hữu ích để học sinh biết đọc hiểu, minh họa đề bài, giải các bài toán đố nâng cao, và bước đầu làm quen với đại số.
Toán Singapore được thiết kế theo mô hình “tầng lớp”
Trong chương trình toán Việt Nam, một khái niệm toán học thường chỉ được dạy trong một hoặc hai tiết rất sơ sài, những tiết học tiếp theo sẽ nhanh chóng nhảy qua bài mới không còn liên quan đến chủ đề cũ. Chúng ta cố gắng dạy thật nhiều kiến thức toán học trong một năm học theo kiểu giới thiệu khái niệm, sau đó yêu cầu học sinh giải bài tập từ dễ đến nâng cao dần.. Sau khi học loạt bài học mới này, các em sẽ “tạm bỏ qua” và “hẹn gặp lại” các khái niệm đó với mức độ nâng cao hơn ở các lớp lớn hơn. Phương pháp này không hề mang đến cho học sinh năng lực giải toán thuần thục, nó dễ khiến các em cảm thấy chán khi vừa học xong kiến thức này đã phải tiếp tục học kiến thức mới trong khi các em có thể chưa hoàn toàn nắm bắt được kiến thức đó.
Ngược lại, Toán Singapore được thiết kế theo mô hình “các lớp xếp chồng lên nhau”. Đối với một khái niệm toán học, học sinh được dành nhiều thời gian hơn để “chơi” với học cụ từ đó hiểu sâu vấn đề hơn trước khi các em học bài học mới. Một bộ kỹ năng các em được học sẽ là nền tảng cho các bài học trong tương lai, “giống như những khối LEGO được xếp đặt cẩn thận và chắc chắn trên những khối lego khác”. Ví dụ, sinh viên cần có kiến thức trước về liên kết để thành công trong các chiến lược mà họ sẽ học sau này (như phép cộng theo chiều dọc hoặc phép chia dài). Một khi học sinh khi hiểu rõ cách tư duy và vận hành của toán học, các em đã hoàn toàn sẵn sàng trước những bài học ở cấp lớn hơn một cách sớm hơn nhiều các chương trình toán khác.
Chỉ những đứa trẻ giỏi toán mới có thể học Toán Singapore?
Đúng là mỗi đứa trẻ khác nhau sẽ phù hợp với một phương pháp dạy học khác nhau. Tuy vậy, nếu tuyên bố rằng Toán Singapore chỉ dành cho những em đã giỏi toán, thì chúng ta đã bỏ qua khả năng giúp trẻ yêu thích và hiểu được bản chất của Toán học của phương pháp này. Toán Singapore thật sự khác biệt với các chương trình khác vì nó đáp ứng được hầu hết các khía cạnh tính cách và năng lực học tập khác nhau ở trẻ.
Để tìm được giáo trình môn toán phù hợp với trình độ của con, phụ huynh có thể sử dụng Bài kiểm tra năng lựcđể đánh giá năng lực của con trước. Sau đó, cho con bắt đầu học ở cấp độ thích hợp, nâng cao dần theo tốc độ học tập của con.
Toán Singapore có phù hợp với con?
Câu trả lời là có, nếu:
- Con có tư duy logic và yêu thích sự chính xác và trực tiếp ở môn toán
- Con thích cách học qua hoạt động tương tác và cả cách học truyền thống – với “giấy bút”
- Cha mẹ sẵn sàng dành nhiều thời gian để tìm hiểu phương pháp này và dạy lại cho con
- Cha mẹ sẵn sàng trang bị học cụ và sử dụng chúng để bài học trở nên sinh động hơn
- Con không cần mỗi ngày mỗi ôn tập
Mặt khác, giáo trình Toán Singapore không giống với những giáo trình truyền thống. Giáo trình này dành nhiều “không gian” cho học sinh khám phá và nêu lên thắc mắc, thay vì chỉ đọc và ghi nhớ như hầu hết giáo trình Việt Nam. Chính vì thế, phụ huynh sẽ gặp khó khăn khi bắt đầu làm quen với chương trình toán Singapore này hoặc sẽ cảm thấy phân vân không biết nên dạy con học như thế nào. Nếu con đang ở những trường hợp sau, có thể toán Singapore chưa phải là mô hình phù hợp với con:
- Con chưa có kỹ năng đọc hiểu tiếng Anh
- Cha mẹ không có đủ thời gian để dạy con mỗi ngày
- Con thích nhiều bài học đa dạng và nhanh chóng chán nản, mất tập trung nếu chỉ học một chủ đề
- Con cần luyện tập thường xuyên các công thức, bài học để tối ưu phương pháp học
Tại Việt Nam, Everest Education là một trong những trung tâm giáo dục tiên phong ứng dụng phương pháp Toán Singapore. Nếu phụ huynh có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến phương pháp giảng dạy này, hãy kết nối với chúng tôi.
>> Tìm hiểu thêm về khóa học Toán Singapore tại đây: https://e2.com.vn/vi/chuong-trinh/toan-singapore/
Nếu quý vị có bất cứ thắc mắc hay chủ đề nào muốn chúng tôi khai thác, vui lòng để lại bình luận bên dưới. Quý vị cũng có thể đăng ký nhận thông tin để được cập nhật những bài viết mới nhất, cũng như tìm thấy những nội dung hữu ích khác dành cho cha mẹ tại https://blog.e2.com.vn/vi/category/parents/
Nguồn tham khảo:
https://oaxacaborn.com/2017/02/13/singapore-math-works/
https://www.straitstimes.com/singapore/education/singapore-maths-adds-up-for-educators-around-the-world
https://mathgeekmama.com/singapore-math-homeschool/
https://kateshomeschoolmath.com/singapore-math-buying-guide/
