Góc cha mẹ

Tác động của COVID-19: Dự đoán tương lai của ngành giáo dục và những điều cha mẹ nên làm

Nội dung

Trong giai đoạn bùng phát dịch bệnh như hiện nay, các trường học trên khắp các quốc gia đều đang “tạm thời đóng cửa”. Khi tôi viết bài này, khoảng 40 triệu học sinh tại Mỹ đang nghỉ học, tình hình được cập nhật bởi Tổ chức Giáo dục Education Week. Đây là con số 40 triệu trên 51 triệu học sinh trường công và 5,8 triệu học sinh trường tư tại Mỹ. Theo như dự đoán của tôi, hầu hết các trường sẽ không thể mở cửa chào đón học sinh trở lại trong năm học này.

Mặc dù tôi thường gửi thư điện tử hàng tháng để cập nhật về tương lai của ngành giáo dục, nhưng nói một cách thẳng thắn, chúng ta đang phải trải qua một giai đoạn “đen tối”. Dựa trên những thách thức mà tất cả chúng ta đang phải đối mặt, cũng như một loạt thắc mắc tôi nhận được từ nhiều độc giả hỏi gia đình tôi đang đối phó với dịch bệnh như thế nào, có những tài liệu hữu ích nào để con học trực tuyến hay không, tôi quyết định chia sẻ một vài cảm nhận của mình cùng với một số tài liệu mà tôi hy vọng là sẽ có ích. Tôi cũng sẽ cập nhật những suy ngẫm, dự đoán của mình về tương lai ngành giáo dục vào cuối tháng như thường lệ.

Hãy xem những điều dưới đây như một gợi ý thay vì chỉ dẫn cụ thể, bởi chẳng có cách nào có thể được coi là “tốt nhất” để giáo dục một đứa trẻ, cũng như không có một hành động nào có thể cho là “tốt nhất” trong cuộc khủng hoảng này. Bạn cần phải tìm ra hướng đi riêng, đúng đắn tuỳ theo hoàn cảnh của gia đình mình. Vợ tôi, Tracy, và tôi đã từng nghe thấy rất nhiều ý tưởng hay ho, nhưng lại không phù hợp để áp dụng với gia đình có hai cô con gái sinh đôi năm tuổi của tôi. Tôi cũng không thể phủ nhận rằng chúng tôi may mắn có được cuộc sống mà chúng tôi mong muốn và có đủ khả năng để làm một số việc mà những người khác có thể không làm được. Điểm mấu chốt ở đây là, hãy sáng suốt lựa chọn những gì phù hợp nhất với gia đình bạn, và kiên trì với quyết định đó.

Và tôi đảm bảo với bạn rằng, chúng ta ai cũng phạm phải rất nhiều sai lầm hàng ngày. Nhưng nhờ đó, tất cả chúng ta đều sẽ học được kinh nghiệm cùng nhau và sẽ học nữa, học mãi. Nếu bạn có những ý tưởng hay lời khuyên khác, hãy liên hệ với tôi qua Twitter ( @michaelbhorn ). Tôi chắc chắn sẽ khai thác những điều hữu ích trong cuộc trò chuyện để tất cả chúng ta đều có lợi.

Các thói quen

Gia đình tôi là những người có niềm tin lớn lao vào việc “cố gắng” xây dựng những thói quen nhất quán trong nếp sống để tạo cho con cái cảm giác an toàn, làm quen nhịp sống ổn định và biết tự mình kiểm soát mọi thứ. Chúng tôi luôn cố gắng xen kẽ giữa các hoạt động "vui chơi" và các hoạt động học tập để con luôn thấy cân bằng và thoải mái. Khi xây dựng thói quen sống cho cả gia đình, chúng tôi mong muốn tìm ra cách để đảm bảo rằng con gái chúng tôi vẫn nhận được sự quan tâm trong khi vợ chồng tôi vẫn duy trì làm tốt công việc của mình.

Điều này cần thời gian để làm quen, nhưng chiến lược cơ bản của chúng tôi là sẽ luân phiên chăm sóc con và đảm bảo vẫn có khoảng thời gian mà cả nhà cùng rảnh rỗi, không chỉ có thể có thời gian ở bên các con mà cũng có những không gian riêng cho vợ chồng tôi nữa. Chúng tôi đang cố gắng không quá khắt khe với với mọi thứ, và cố gắng hạn chế công việc lại nếu có thể.

Dưới đây là thời gian biểu cơ bản của những đứa trẻ nhà tôi (và tất nhiên, gia đình tôi vẫn đang nỗ lực để theo sát lịch trình này):

Các hoạt động trong ngày

Vệ sinh cá nhân (thay quần áo, đọc báo…)

Ăn sáng + dọn dẹp

Dắt chó đi dạo

Thời gian đọc sách cá nhân của gia đình (20 phút)

Thời gian học tập trên các thiết bị điện tử (Học trực tuyến trên trường, tham gia các lớp học thêm trực tuyến, Facetime, .. 20-30 phút)

Hoạt động buổi sáng: 3 ngày một tuần chúng tôi cho con tham gia các hoạt động ngoài trời, 3 ngày khác để các con thực hiện các thí nghiệm STEAM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật, nghệ thuật, toán học) hay những hoạt động tương tự

Dọn dẹp, giúp bố mẹ làm bữa trưa, ăn, dọn dẹp

Giờ tự do (tất cả các thành viên đều tự mình làm những công việc riêng) + 15 phút cho mỗi đứa để tập piano hoặc ôn bài

Thời gian rảnh (Bên cạnh chơi, trẻ có thể tận dụng thời gian này để thực hành các dự án STEAM, chuẩn bị thức ăn, làm vườn, đạp xe, viết thư hàng ngày và gửi đi, v.v.)

Ăn tối, dọn dẹp, hoạt động cá nhân buổi tối

Một trong những điểm then chốt ở thời gian biểu trên, đó là tôi để cho các con chịu phần lớn trách nhiệm trong việc dọn dẹp và làm việc nhà. Điều này giúp chúng tôi có thời gian giải quyết công việc, cũng như có thời gian làm những việc riêng tư khác cho chính mình. Clay Christensen, một người cố vấn tôi, đã kể về tuổi thơ của anh trong cuốn How Will You Measure Your Lifenhư sau:

“Chúng tôi có một khu vườn với rất nhiều cây ăn quả; hầu hết chúng tôi ăn những gì chúng tôi trồng được. Thế bạn nghĩ sao về việc thuê người cắt cỏ và xúc tuyết tại nhà? Lời khuyên là đừng bao giờ làm như thế. Có rất nhiều công việc trong nhà mà con trẻ có thể tự làm để giúp đỡ bố mẹ. Từng bước một, trong suốt năm mươi năm qua, việc nhà đã trở nên dễ dàng hơn và tiết kiệm rất nhiều chi phí. Bây giờ công việc duy nhất mà chúng tôi phải làm trong nhà là tự dọn dẹp những mớ hỗn độn do chính chúng tôi tạo ra. Khi không phải làm việc, chúng tôi luôn cố gắng dành thời gian mang đến cho con cái những trải nghiệm phong phú.”

Tôi xin nhắc lại một lần nữa. Cuối cùng, mỗi đứa trẻ đều có tính cách khác nhau, được sinh ra trong những hoàn cảnh khác nhau, con bạn không giống con tôi, vì vậy, hãy cố gắng đưa ra những lựa chọn, phương pháp dạy con phù hợp với con bạn, với hoàn cảnh gia đình bạn. Tôi là một người có niềm tin rất lớn vào những trải nghiệm học tập tích cực được cá nhân hóa cho nhu cầu của từng đứa trẻ. Đặc biệt là trong những giai đoạn như hiện tại. Dựa vào lời khuyên của các bậc cha mẹ đang áp dụng homeschooling – “tự dạy con tại nhà”, có thể bạn sẽ góp nhặt được một số phương pháp hữu ích dành cho con trong giai đoạn “cách ly”. Nhưng cũng nên chú ý rằng, con của họ không đến trường, do vậy bối cảnh và cách bạn cá nhân hoá phương pháp dạy con có thể sẽ rất khác biệt.

Cá nhân tôi khuyên bạn nên tìm đọc bài viết của một người bạn của tôi – Mike Goldstein, một nhà giáo dục, người đã thành lập các trường hiến chương Match ở Boston và có nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực giáo dục. Bài viết vô cùng hữu ích: "Coronavirus đã “đóng cửa” trường học của con bạn? Kế hoạch cho các phụ huynh dạy con tại nhà. Bài viết gợi ý thời gian biểu của gia đình Mike khi ở nhà tránh dịch, cùng với một số tài liệu hữu ích. Một bài viết khác trên EdSurge cũng rất thú vị và hữu ích, có tựa đề“Hướng dẫn cách tiến độ và thói quen học tập cho trẻ nhỏ khi ở nhà“Cuối cùng là một số lời khuyên từ Prepared Parentscho thấy phương pháp dạy con hiệu quả nhất là áp dụng cho trẻ một kế hoạch học tập tự định hướng và cho trẻ khoảng không để tự do khám phá, thoả mãn trí tò mò của mình, phụ huynh có thể tìm hiểu thêm qua Instagram và Facebook.

Leveraging a self-directed learning plan and children’s natural curiosity makes a lot of sense to me.

Những nguồn thông tin trên mạng

Thực chất, bản thân tôi không phải là một chuyên gia về nuôi dạy con cái. Về vấn đề này thì vợ tôi có nhiều kinh nghiệm hơn. Hầu hết các câu hỏi dành cho tôi đề là về các tài nguyên và những nguồn tài liệu học tập trực tuyến. Vì vậy, dưới đây tôi sẽ chia sẻ một số tài liệu mà tôi thấy hữu ích, hầu hết đều đang miễn phí.

– NewSchools Venture Fund: NewSchools đã tổng hợp một bảng tính Google ở đây chứa đầy đủ các tài nguyên cần thiết. Bảng tính chứa nhiều tài liệu học toán phong phú kèm đường dẫn từ nhiều nhà trang web giáo dục khác nhau, từ ST Math đến Zearn. Bạn muốn tìm tài liệu để trẻ học và viết? Bạn có thể thử trải nghiệm Newsela và QuillNgoài ra còn có các nguồn tài liệu học lịch sử, khoa học, và các môn học khác. Điều tuyệt vời là những nguồn tài liệu này đều cung cấp kiến thức không quá nặng nề, phù hợp với trẻ, với những nguồn thông tin đáng tin cậy.

– Khan Academy: Khan Academy đã một nguồn tài liệu học tập tuyệt vời, có tổ chức, hoàn toàn miễn phí có thể trở thành vũ khí đắc lực của phụ huynh xuyên suốt thời gian trường học đóng cửa. Cha mẹ có thể tham khảo các gợi ý hàng ngày theo từng cấp lớp được đề xuất bởi Khan Academy.

– Barbara Bush Foundation for Family Literacy: đây là một bộ công cụ giáo dục tuyệt vời giúp việc học tại nhà trở nên dễ dàng hơn. Bộ công cụ chứa đầy các tài nguyên miễn phí có thể giúp trẻ duy trì và rèn luyện các kỹ năng đọc viết khi ở nhà. Từ những cuốn sách đọc tập đọc đến những trò chơi đọc sách, có rất nhiều thứ cha mẹ có thể sắp xếp lại theo ý mình sao cho phù hợp với con.

Những tác động đến ngành giáo dục nói chung và giáo dục đại học nói riêng

Với nhiều cơ sở buộc phải đóng cửa như hiện tại, tác động của dịch COVID-19 lên hệ thống các trường đại học như thế nào? Jeff Selingo và tôi đã tham khảo ý kiến của một số chuyên gia từ kênh Future U pocast, trong đó có Scott Cowen, một người có chuyên môn và có thể trả lời câu hỏi này. Scott chính là người đã lãnh đạo trường Đại học Tulane vực dậy sau hậu quả của cơn bão Katrina. Lời khuyên lớn của anh xoay quanh việc duy trì 3 điều:

Truyền thông
Minh bạch
Cộng đồng

Podcast có thể nghe thử qua link đính kèm.

Tiếp nối chủ đề câu chuyện tiếp theo trên Future U , chúng tôi đã có một cuộc phỏng vấn của hai vị khách mời đang đứng đầu “chiến tuyến” trong dự án giúp các trường đại học chuyển tiếp phương pháp “học từ xa”. Đó là hiệu trưởng của Đại học West Chester – một trường đại học công lập khu vực ở Pennsylvania, và một giảng viên tại Ithaca College – một trường đại học tư ở New York. Chúng tôi thảo luận về những điều đã thôi thúc họ mang giảng đường Đại học “về tại nhà” chỉ sau một đêm.

Câu chuyện này tại WGBH, “[Organized Chaos]:, Nhiều khối. Các trường đại học chưa chuẩn bị cho việc chuyển đổi sang giảng dạy trực tuyến” , đã cung cấp một số thông tin tuyệt vời về việc chuyển đổi sang học tập từ xa sẽ tốt ra sao, cũng như những thách thức và cơ hội cho tất cả mọi người, từ những học viện âm nhạc cho đến các trường cao đẳng cộng đồng đang phải đối mặt.

Vì vậy, với tất cả các trường đại học chuyển sang học từ xa và học trực tuyến, có phải cuộc khủng hoảng này sẽ trở thành một khoảnh khắc “trở mình” của giáo dục đại học cùng với những lợi ích của việc học trực tuyến, như Goldie Blumenstyk đã lập luận tại “Biên niên ký về giáo dục đại học?"?

Tôi nghĩ rằng mọi thứ còn phụ thuộc vào tình hình hiện tại, nhưng phản ứng ban đầu của tôi là hoài nghi. Hiện nay rất nhiều giáo sư và giảng viên vội vã chuyển các khóa học sang trực tuyến, tôi chỉ không nghĩ rằng những trải nghiệm học đó có thể đủ hấp dẫn và thú vị, đặc biệt là nếu như sự gián đoạn này chỉ là tạm thời. Bạn có thể đọc thêm bài viết“Tăng cường học trực tuyến vì Covid-19 có thể phản tác dụng.”.”

Hoặc bạn có thể tham khảo thêm podcast tôi thực hiện cho Education Next về chủ đề này , nơi chúng tôi đi sâu vào không chỉ ý nghĩa của việc học trực tuyến trong giáo dục đại học, mà còn cả các trường tiểu học và trung học, làm thế nào để có thể cân bằng chất lượng giáo dục và những vấn đề liên quan giữa các khu vực.

Bạn cũng có thể đọc một tập hợp đầy đủ hơn về các quan điểm mà Inside Higher Ed đã xuất bản về chủ đề này,Will Shift to Remote Teaching Be Boon or Bane for Online Learning?. Trong đóng góp của mình, tôi cũng đưa ra bốn lời khuyên cho các giảng viên chuyển các khóa học của họ sang trực tuyến. Một trong những lời khuyên là hãy nhớ rằng việc học trực tuyến không phải là về đẩy giáo viên ra trước và gượng ép mở các khóa học trực tuyến tràn lan như nhiều nơi đã làm.

Đứng giữa rất nhiều bận tâm, đột nhiên trong đầu tôi lóe lên một hy vọng lớn. Everest Education, một trung tâm giáo dục ngoài giờ tại Việt Nam, đã thực hiện rất nhiều hoạt động nghiên cứu và phát triển giáo dục về học tập trực tuyến được một thời gian. Với tình hình “đóng cửa các trường học” tại nhiều quốc gia và các chương trình sau giờ học, họ đã triển khai và tích cực mở rộng nền tảng học trực tuyến tích cực của mình cho đông đảo học sinh – điều này có thể mang lại lợi ích lớn cho các gia đình và cả đất nước. Hãy đọc và cảm nhận“Sự lan tỏa của COVID-19, Hy vọng cho sự đổi mới trong giáo dục ở Việt Nam.” – Tạp chí Forbes.

Tôi hy vọng rằng, trong giai đoạn khó khăn này, câu chuyện trên sẽ mang đến cho bạn một chút niềm tin và hy vọng. Ngay cả khi chúng ta thực sự “cách ly xã hội", thì hãy nhớ giữ sự đoàn kết xã hội thật mạnh mẽ.

Gửi đến bạn những lời chúc tốt đẹp nhất,

Michael