Tiêu chuẩn 6+1: Tiêu chuẩn của một bài văn hay

Nội dung

Đã bao giờ bạn thấy con bị điểm kém môn tập làm văn, đặc biệt là khi viết bằng tiếng Anh, mà thực sự không rõ tại sao? Con dùng sai ngữ pháp? Con diễn đạt còn lủng củng? Con chưa có đủ dẫn chứng thuyết phục? Theo kinh nghiệm của chúng tôi, có rất nhiều em học sinh nhận được điểm kém trong bài văn và bị giáo viên bôi đỏ cả trang giấy, khiến các em thực sự choáng ngợp và rất ghét học môn học này. Các em không hiểu rõ những "nhận xét" này của thầy cô có ý là gì, và không biết phải làm sao để khắc phục những lỗi đó. Tất cả những gì các em biết là bài văn của mình chưa đủ tốt để đạt điểm cao hơn. Đó cũng là lý do chúng tôi sử dụng Tiêu chuẩn 6+1 - Tiêu chuẩn của một bài văn hay.

Tiêu chuẩn 6+1 - Tiêu chuẩn của một bài văn hay là một hệ thống nhằm dạy các em học sinh học viết theo một cách rất dể hiểu, dễ tiêu hoá, và các em có thể dễ dàng rút ra được bài học cho bản thân sau mỗi bài viết. Hệ thống này còn có thể được áp dụng cho các nhà văn trẻ tuổi. Đánh giá bài viết theo hệ thống 6+1 giúp học sinh dễ dàng nhận ra lỗi sai và biết tìm cách khắc phục để có được bài viết tốt hơn, chất lượng hơn.

Trong bài viết này, chúng tôi xin được giới thiệu Tiêu chuẩn 6+1 là gì, cũng như các giáo viên ở Everest Education đã áp dụng hệ thống này như thế nào, và thông qua đó học sinh có thể cải thiện kĩ năng viết ra sao. Để viết được tiếng Anh trôi chảy vốn không phải là điều dễ dàng, nhưng với 6+1, học sinh sẽ nắm vững được những yếu tố nào cấu thành một bài văn hay, và dần dần trở thành một người viết giỏi.

Tiêu chuẩn 6+1 là gì?

Tiêu chuẩn 6+1 là hệ thống chấm điểm một bài viết và là công cụ hướng dẫn quá trình viết nên một bài văn. Theo hệ thống này, một bài văn hay cần phải có đầy đủ 6 (+1) yếu tố: ý tưởng, bố cục, giọng văn, từ ngữ, diễn đạt, ngữ pháp và trình bày.

Sự ra đời của tiêu chuẩn 6 + 1 (và tại sao không phải là 7 tiêu chuẩn)

Phương pháp chấm điểm bài viết 6 + 1 được phát triển bởi đội ngũ giáo viên người Mỹ vào những năm 80.
Những thầy cô này đã chấm điểm hàng ngàn bài văn, bài luận và tiểu luận ở mọi trình độ, và họ đã nhận ra những “đặc điểm chung của một bài viết tốt”.
Những đặc điểm này nhanh chóng trở thành 6 tiêu chuẩn cần có của một bài viết tốt.
Về sau, việc trình bày một bài viết ngày càng trở nên quan trọng, và nhiều giáo viên bắt đầu đánh giá cả tiêu chí này. Tuy nhiên, trình bày vẫn được coi là kém quan trọng hơn khác tiêu chí khác, do vậy người ta xem nó như một tiêu chí thêm vào – “tiêu chí +1”.
Hệ thống tiêu chuẩn 6+1 hiện đang được sử dụng rộng rãi khắp nước Mỹ, cũng như Anh, Nam Mỹ, Trung Quốc, Venezuela, Bahrain, Úc, Thổ Nhĩ Kỳ và các nước Trung Đông.

Một bài văn hay phải đáp ứng đủ các tiêu chuẩn sau:

1. Ý tưởng – bài văn hay mang lại một thông điệp rõ ràng cho người đọc
Ý tưởng được ví như trái tim của một đoạn văn, một bài viết. Ý tưởng là chủ đề chính để dẫn dắt toàn bộ câu chuyện hay bài viết. Ý tưởng ở đây có thể là một bài viết, một ý kiến, một sự thật hay một câu chuyện.
Một bài văn hay cần phải:
– Rõ ràng và đi vào trọng tâm
– Có sự mới mẻ, không sao chép
– Được phát triển hợp lý và bổ sung bằng nhiều chi tiết, luận điểm
Ví dụ: Once upon a time, there was a boy who didn’t want to grow up… (Ngày xửa ngày xưa, có một cậu bé không muốn trở thànngười lớn…)
Bạn có thể hỏi con:
– Thông điệp con muốn truyền tải là gì? Con muốn độc giả biết được điều gì thông qua bài văn của mình?
– Thông điệp của con có rõ ràng không? Làm sao độc giả có thể hiểu được ý chính của bài viết?
– Con đã thêm vào những chi tiết, ví dụ nào để phát triển ý chính?
– Điều gì làm nên sức hấp dẫn, sự khác biệt cho thông điệp, câu chuyện của con?

2. Bố cục – bài văn hay phải có bố cục hợp
Bố cục là cấu trúc của một bài viết, sắp xếp thứ tự các ý một cách logic và hợp lý tuỳ theo mục đích của tác giả. Nếu như ý tưởng là thông điệp của bài viết, thì bố cục là mạch viết giúp người đọc dần dần hiểu được thông điệp đó.
Một bài văn hay cần phải:
– Chặt chẽ, có mở bài, thân bài và kết luận
– Sắp xếp theo thứ tự hợp lý
– Chuyển tiếp giữa các ý một cách logic, trôi chảy
Ví dụ: “If you want to form a band, the FIRST THING you have to do is find your musicians. SECOND, you need to choose a name. THIRD, you need to practice a lot…” (Nếu các bạn muốn thành lập một ban nhạc, thì việc ĐẦU TIÊN là phải tìm được nhạc công. SAU ĐÓ, bạn phải nghĩ cho nhóm một cái tên, và CUỐI CÙNG, bạn phải luyện tập thật nhiều…)
Bạn có thể hỏi con:
– Bài viết của con có được sắp xếp hợp lý không?
– Người đọc có thể biết được đâu là mở bài, đâu là thân bài, đâu là kết luận không?
– Con mở đầu bài viết như thế nào?
– Con kết thúc bài viết như thế nào?

3. Từ ngữ – bài văn hay là bài viết biết đặt đúng từ ngữ, đúng nơi, đúng lúc để truyền tải đúng thông điệp của tác giả
Từ ngữ là cách lựa chọn từ đưa vào bài viết, từ ngữ chính xác, giàu sức gợi có thể tác động đến cảm xúc của người đọc.
Một bài văn hay cần phải:
– Cụ thể, chính xác, tránh dùng những từ chung chung, mơ hồ
– Có tính miêu tả, có sức gợi
– Dùng những động từ mạnh
Ví dụ: Thay vì viết “I liked the song because it was pretty and stuff.” (Tôi thích bài hát này vì đại loại nó rất hay.), học sinh nên viết: “The song’s lyrics and catchy verse really moved me” (Nội dung và ca từ bài hát này thực sự làm tôi cảm động).
Bạn có thể hỏi con:
– Con nên sử dụng những từ ngữ như thế nào để bài viết thuyết phục hơn?
– Con có sử dụng những từ ngữ có tính miêu tả không? Con muốn người đọc ghi nhớ những từ nào, có được những cảm xúc gì từ những từ đó?
– Con có cần viết ra tất cả các từ hay không? Từ nào con thể bỏ đi mà không làm ảnh hưởng đến nội dung và cảm xúc của bài viết

4. Diễn đạt – bài văn hay được diễn đạt mạch lạc và mượt mà
Cách diễn đạt sẽ tạo nên ngữ điệu và sự trôi chảy của ngôn ngữ , cách sắp xếp các từ ngữ, câu văn sao cho mượt mà, êm tai sẽ hấp dẫn và lôi cuốn người đọc.
Một bài văn hay cần phải:
– Nghe trôi chảy và mượt mà khi đọc to bài viết
– Sử dụng câu từ và cấu trúc đa dạng (cách mở đầu, kiểu câu, độ dài mỗi câu)
– Mạch viết trôi chảy, nhịp nhàng, giàu âm điệu
Ví dụ: Thay vì “I like Big Bang. I went to their concert. I have three of their T-shirts.” (Tôi thích ban nhạc Big Bang. Tôi đi xem buổi biểu diễn của họ. Tôi có đến 3 chiếc áo thun của họ.), học sinh nên viết: “My favorite band is Big Bang. Last summer, my best friend and I went to their concert when they came to Saigon. I love them so much, that when they came, I saved up two months of allowance so I could buy three souvenir T-shirts there!” (Big Bang là ban nhạc mà tôi yêu thích nhất. Mùa hè vừa qua, khi họ có dịp đến Sài Gòn, tôi cùng bạn thân đã đến để xem họ biểu diễn. Tôi thích Big Bang đến nỗi đã dùng hai tháng tiền tiết kiệm của mình để có thể mua được 3 chiếc áo thun của họ ngày hôm đó!).
Bạn có thể hỏi con:
– Con có cố gắng mở đầu mỗi câu theo nhiều cách khác nhau không? Câu của con đã hoàn chỉnh chưa?
– Khi đọc to lên bài viết của con nghe như thế nào?
- Câu con viết đã hoàn chỉnh chưa?
– Bài văn của con đã có âm điệu, có những từ tượng thanh, tượng hình hay những “hiệu ứng âm thanh” khác chưa? Con có thể cải thiện bài viết như thế nào?

5. Giọng văn – bài văn hay là bài văn kết nối được với cảm xúc, trái tim độc giả
Giọng văn là cá tính của người viết, là “ma thuật” thể hiện cảm xúc, quan điểm, tính cách, cái tôi của tác giả.
Một bài văn hay cần phải:
– Xây dựng được mối liên hệ chặt chẽ giữa người đọc và người viết
– Thể hiện quan điểm, tính cách, cảm xúc của người viết
Ví dụ: Thay vì viết “I liked Evan’s musical performance last night. He must spend a lot of time practicing.” (Tôi thích buổi biểu diễn của Evan tối qua, hẳn là anh ấy phải tốn nhiều thời gian luyện tập lắm.), học sinh nên viết “Evan rocked his piano solo last night. All those days and nights of drilling hunched over his keyboard have really paid off.” (Evan thực sự đã gây ấn tượng mạnh mẽ qua phần trình diễn của mình tối qua. Dường như những ngày luyện tập bền bỉ trên những phím đàn của anh ấy đã được đền đáp.)
Bạn có thể hỏi con:
– Giọng điệu con đang sử dụng có phù hợp với mục đích bài viết không?
– Liệu người đọc có cùng chung cảm xúc với con không?
– Con nghĩ người đọc sẽ đoán con là người có tính cách như thế nào?

6. Ngữ pháp – bài văn hay là bài văn không mắc lỗi ngữ pháp hay sai chính tả
Ngữ pháp là những quy tắc quan trọng mà một bài viết cần tuân theo, bao gồm (nhưng không giới hạn) lỗi chính tả, cấu trúc các đoạn, dấu câu, văn phạm, và cả những quy tắc viết thường – viết hoa.
Một bài văn hay cần phải:
– Không có lỗi chính tả
– Viết hoa, đặt dấu câu đúng nơi đúng chỗ
– Không sai văn phạm, không sai các nguyên tắc sắp xếp, các thì, thể, dạng trong câu
Ví dụ: Học sinh không nên viết: “Imagine is very good its my favorite song by John Lennon” (Imagine rất hay là bài hát tôi thích nhất của John Lennon), thay vào đó hãy viết: “’Imagine’ is very good. It’s my favorite song by John Lennon.” (“Imagine” rất hay, và đó là bài hát mà tôi thích nhất của John Lennon.)
Bạn có thể hỏi con:
– Con đã đặt tiêu đề cho bài viết chưa?
– Con đã viết hoa những chỗ cần viết hoa chưa?
– Con đã kiểm tra lỗi chính tả chưa?

(+1). Trình bày
Trình bày là sự kết hợp giữa yếu tố hình ảnh và câu chữ trong bài viết. Đó là cách người viết thể hiện hoặc trình bày bài viết của mình trên giấy: sự căn chỉnh cân đối, chữ viết, khoảng cách giữ các đoạn văn, căn lề trái phải…
Một bài văn hay cần phải:
– Viết chữ to, rõ, dễ đọc (hoặc chọn phông chữ phù hợp)
– Được canh chỉnh hợp lý, bố trí đẹp mắt
– Có các hình ảnh, bảng biểu minh hoạ
Ví dụ:

Not this but this

6+1 writing traits 61-writing-traits

Bạn có thể hỏi con:

– Bài viết của con được trình bày như thế nào? Có dễ đọc không?
– Liệu bài viết này có thể thu hút được sự chú ý của người đọc không?

>> Tìm hiểu thêm 12 Điều Nên và Không Nên Làm Khi Viết Luận

Đối với một bài viết, Tiêu chuẩn 6+1 cũng quan trọng như những bộ phận cơ thể đối với con người vậy

61-writing-traits

Học sinh có thể áp dụng các tiêu chuẩn 6+1 làm kim chỉ nam trong suốt quá trình viết

6+1 writing traits

Để có thể viết tiếng Anh tốt đòi hỏi rất nhiều năm luyện tập. Tuỳ theo cấp lớp, giáo viên sẽ yêu cầu học sinh phải đạt được một số tiêu chuẩn nhất định.

Lời kết...

Ở Everest Education, chúng tôi nhận thấy Tiêu chuẩn 6+1 có lợi ích rất lớn trong việc hướng dẫn học sinh. Tiêu chuẩn này giúp chúng tôi dễ dàng chỉ cho các em thấy những điểm mạnh, điểm yếu trong bài viết của mình, về ý tưởng, bố cục, giọng văn, từ ngữ, diễn đạt, ngữ pháp và cách trình bày. Nó giúp học sinh hiểu ra mình còn yếu những chỗ nào để tìm cách khắc phục, đồng thời giúp giáo viên chúng tôi hiểu rõ học sinh hơn, dễ dàng hướng dẫn các em cải thiện từng phần một.

“Viết có lẽ là kỹ năng quan trọng nhất mà học sinh của chúng tôi cần rèn luyện để đạt được thành công trong học tập và trong cả cuộc sống sau này. Viết không chỉ là kỹ năng quan trọng mà học sinh phải nắm vững ở trường học, mà trong xã hội toàn cầu hoá hiện nay còn là công cụ để chúng ta kết nối với thế giới. Vì vậy, học sinh cần phải biết cách thể hiện được suy nghĩ của mình một cách rõ ràng, mạch lạc, chính xác để có thể đảm bảo một tương lai thành công ở thế kỷ 21.”, cô Sabrina, Trưởng bộ phận học vụ cấp cao của chúng tôi chia sẻ.

>>> Find out more 10 Trang Web Và Ứng Dụng Thú Vị Giúp Trẻ Nâng Cao Kỹ Năng Viết

Ở Everest Education, chúng tôi đã và đang xây dựng những nền tảng và công cụ tuyệt vời cho phép giáo viên và học sinh áp dụng, luyện tập thường xuyên kỹ năng viết theo Tiêu chuẩn 6+1. Bằng cách rèn luyện bài bản, đúng phương pháp và có hệ thống, chúng tôi nhận thấy học sinh đã có những tiến bộ rõ rệt trong lối diễn đạt, ý tưởng và phong cách viết.

Tìm hiểu thêm về khóa Viết Luận của E2

Nguồn tham khảo: